ความเป็นมา

  
 
        แนวคิดเรื่อง “องค์การอิสระเพื่อการคุ้มครองผู้บริโภค” เริ่มต้นขึ้นในรัฐธรรมนูญปี 2540 มาตรา 57 โดยบัญญัติให้มีองค์การอิสระซึ่งประกอบด้วยตัวแทนผู้บริโภคทำหน้าที่ให้ความเห็นในการตรากฎหมาย กฎและข้อบังคับ และให้ความเห็นในการกำหนดมาตรการต่างๆ เพื่อคุ้มครองผู้บริโภค เป็นการเปิดโอกาสให้ผู้บริโภคได้มีส่วนร่วมในการเสนอและให้ความเห็นในการออกกฎหมาย รวมทั้งกำหนดนโยบายและมาตรการเพื่อการคุ้มครองผู้บริโภค 
 
 
 
มูลนิธิเพื่อผู้บริโภค สหพันธ์องค์กรผู้บริโภค และเครือข่ายองค์กรผู้บริโภคทั่วประเทศ ได้เริ่มผลักดันองค์การอิสระเพื่อการคุ้มครองผู้บริโภคมาตั้งแต่ปลายปี 2540 และรณรงค์เรื่องนี้อย่างต่อเนื่อง ทำให้รัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบัน พ.ศ.2550 เขียนไว้ชัดเจนมากขึ้นในมาตรา 61 ดังนี้ 
 
“สิทธิของบุคคลซึ่งเป็นผู้บริโภคย่อมได้รับความคุ้มครองในการได้รับข้อมูลที่เป็นความจริง และมีสิทธิร้องเรียนเพื่อให้ได้รับการแก้ไขเยียวยาความเสียหาย รวมทั้งมีสิทธิรวมตัวกันเพื่อพิทักษ์สิทธิผู้บริโภค ให้มีองค์การเพื่อการคุ้มครองผู้บริโภคที่เป็นอิสระจากหน่วยงานของรัฐ ซึ่งประกอบด้วย ตัวแทนผู้บริโภค ทำหน้าที่ให้ความเห็นเพื่อประกอบการพิจารณาของหน่วยงานของรัฐในการตราและการบังคับใช้กฎหมายและกฎ และให้ความเห็นในการกำหนดมาตรการต่างๆ เพื่อคุ้มครองผู้บริโภค รวมทั้งตรวจสอบและรายงานการกระทำ หรือละเลยการกระทำอันเป็นการคุ้มครองผู้บริโภค ทั้งนี้ ให้รัฐสนับสนุนงบประมาณในการดำเนินการขององค์การอิสระดังกล่าวด้วย"
 
นอกจากนี้ ในบทเฉพาะกาล มาตรา 303 ได้กำหนดให้ดำเนินการให้แล้วเสร็จภายใน 1 ปี นับแต่วันที่แถลงนโยบายต่อรัฐสภา ซึ่งได้ครบกำหนดในวันที่ 17 กุมภาพันธ์ 2552 ที่ผ่านมา

องค์กรผู้บริโภคทั่วประเทศ ได้ร่วมมือกันในการเสนอกฎหมาย ด้วยการเข้าชื่อประชาชนผู้มีสิทธิเลือกตั้ง 10,000 คน เสนอกฎหมายฉบับนี้ โดยได้ยื่นรายชื่อผู้มีสิทธิเลือกตั้งจำนวน 12,208 รายชื่อ ต่อประธานรัฐสภา เมื่อวันที่ 19 กุมภาพันธ์ 2552 ผ่านการรับหลักการกฎหมายในวันที่ 5 ตุลาคม 2553 ผ่านการพิจารณาของสภาผู้แทนราษฎรเมื่อวันที่ 20 เมษายน 2554 และเข้าสู่กระบวนการพิจารณาของวุฒิสภา แต่วันที่ 10 พฤษภาคม 2554 รัฐบาลประกาศยุบสภา ทำให้การพิจารณากฎหมายต้องยุติลง

วันที่ 28 กันยายน 2554 รัฐบาลปัจจุบัน ได้เสนอให้รัฐสภามีมติเห็นชอบให้วุฒิสภาพิจารณาร่างกฎหมายฉบับนี้ต่อได้ และวุฒิสภาได้เห็นชอบ (ร่าง) พ.ร.บ. องค์การอิสระเพื่อการคุ้มครองผู้บริโภค พ.ศ. .... โดยมีการแก้ไข เมื่อวันที่ 31 มกราคม 2555 ที่ผ่านมา

วันที่ 5 กันยายน 2555 สภาผู้แทนราษฎรได้มีการพิจารณาร่างพระราชบัญญัติองค์การอิสระเพื่อการคุ้มครองผู้บริโภค พ.ศ. .... กรณีการแก้ไขเพิ่มเติมของวุฒิสภา โดยสภาผู้แทนราษฎรมีมติไม่เห็นชอบด้วยกับการแก้ไขเพิ่มเติมของวุฒิสภาและตั้งกรรมาธิการร่วมในการพิจารณากฎหมายฉบับนี้ จำนวน 22 คน จนถึงปัจจุบันโดยไม่มีหลักประกันใดๆ ว่าจะมีกฎหมายฉบับนี้ออกมาบังคับใช้หรือไม่ เมื่อใด หรือมีแล้วจะไม่ถูกตัดตอนไม่สามารถทำหน้าที่อย่างที่ผู้บริโภคคาดหวัง ไม่ว่าจะเป็น การตรวจสอบธุรกิจเอกชนในการละเมิดสิทธิผู้บริโภค (Enforcement),การเปิดเผยชื่อสินค้าหรือบริการที่ละเมิดสิทธิผู้บริโภค (Information) , สามารถส่งเรื่องให้อัยการสูงสุดพิจารณาแต่งตั้งพนักงานอัยการดำเนินคดี ตามที่อัยการสูงสุดเห็นสมควร (Redress) หรือการสนับสนุนให้ผู้ใช้สิทธิของตนเองเพิ่มขึ้น รวมทั้ง การสร้างเครือข่ายกับองค์กรผู้บริโภค (Empowerment)

 


 

เลขที่ 4/2 ซอยวัฒนโยธิน แขวงถนนพญาไท เขตราชเทวี กรุงเทพฯ 10400  
โทรศัพท์ 0-2248-3734-7 โทรสาร 0-2248-3733 | e-mail: indyconsumers@gmail.com  

  ::  อนุญาตให้นำข้อมูลและเนื้อหาบนเว็บไซต์ไปเผยแพร่ต่อเพื่อความรู้ของประชาชน ไม่อนุญาตให้นำไปใช้เพื่อผลประโยชน์ทางการค้าทุกกรณี ::